در میان سازهایی که برای ساخت موسیقی غربی استفاده میشود، گیتار یکی از محبوبترین سازهای دنیا به شمار میرود. این ساز را میتوانید در انواع سبکها مشاهده کنید و یا با استفاده از آن، قطعات مختلف را بپردازید. همچنین طبق تحقیقات صورت گرفته، این ساز محبوبترین ساز سیمی دنیا به شمار میرود و درصد بسیار بالایی از افرادی که میخواهند مسیر موسیقایی خود را آغاز کنند، این ساز را برای شروع انتخاب میکنند. اما اگر نوازندگی با آن و روشهای یادگیری با آن را کنار بگذاریم، به عنوان یک نوازنده و یا حتی کسی که میخواهید این ساز را خریداری کنید، بهتر است با مکانیزم کارکرد گیتار و همینطور با نحوه تولید صدا در انواع گیتار آشنا شوید.
به همین دلیل است که در این مقاله، قصد داریم را با مکانیزم نوازندگی با گیتار بیشتر آشنا شویم و آن را مورد بررسی قرار دهیم تا بتوانید با نحوه کار آن بیشتر آشنا شده و ساز مورد علاقه خود را بهتر از گذشته بشناسید. در ادامه ما روش کارکرد گیتارهای مختلف را شرح میدهیم پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
گیتار چه نوع سازی است؟
گیتار نوعی ساز زهی است که با پیک یا انگشت نواخته میشود و از این جهت که سیمهای آن در اثر ارتعاش تولید صدا میکنند، به سازهای گروه کوردوفون (به انگلیسی: Cordophones) یا زهصدا تعلق دارد. این ساز علاوه بر داشتن قدمت تاریخی قابل توجه (چه از لحاظ ساختار آن و چه از لحاظ تکنیکهای نوازندگی) توانستهاست همگام با تحولات موسیقی غرب پیشرفت چشمگیری داشته باشد؛ که در نتیجه گونههای متفاوتی از آن بوجود آمده و هم اکنون جایگاه ویژهای در موسیقی جهان دارد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله تئوری موسیقی چیست را بخوانید.
معرفی انواع گیتار
از نظر نحوه تقویت صدا گیتارها به دو دسته بزرگ گیتار آکوستیک و گیتار برقی و چند دسته کوچکتر تقسیم میشوند.
گیتارهای آکوستیک
گیتارهای آکوستیک، سادهترین و نخستین نوع از انواع گیتارها به شمار میروند که قرنهاست تولید میشوند و مکانیزم کارکرد آنها، در تمامی این سالها یکسان بوده است. جالب بدانید که ما به شکل کلی، گیتارهای آکوستیک را به نوعی از گیتار میگوییم که برای دریافت صدای حرفه ای از آن، نیازی به استفاده از آمپلی فایر و یا کارت صداها نداشته باشید بنابراین نه تنها گیتارهای آکوستیک مدرن بلکه گیتارهای کلاسیک و دیگر سازها همانند یوکللی نیز در این دسته بندی قرار میگیرند.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: محبوب ترین خواننده سنتی تاریخ ایران
یکی از ابتداییترین گیتارهایی که به عنوان گیتار آکوستیک وارد بازار شد، گیتارهای شش سیم اسپانیایی بودند که در قرن ۱۸ میلادی وارد بازار شدند. پس از آن در قرن ۱۹ از سیمهایی از جنس استیل استفاده شد و گیتارهای آکوستیک امروزی ساخته شدند. درباره بررسی بهترین کتاب آموزش تئوری موسیقی و مبانی موسیقی بیشتر بخوانید.
هنگامی که به طراحی این نوع گیتارهای دقت کنید، متوجه میشوید که یک حفره صدایی در مرکز بدنه این گیتارهای در نظر گرفته شده که دقیقا در قسمت زیرین سیمهای گیتار طراحی میشود. در واقع، هنگامی که شما با استفاده از یک گیتار به نوازندگی میپردازید، با استفاده از ناخن خود و یا با استفاده از یک پیک، سیمهای ساز خود را به ارتعاش در میآورید.
این ارتعاش به قسمت بریج ساز شما منتقل میشود و باعث میشود تا بریج شما نیز دچار ارتعاش شود. سپس ارتعاش حاصل از قسمت بریج، به بدنه ساز منتقل شده و این ارتعاش در حفره صدایی ساز تشدید میشود و به گوش شما میرسد. اما چگونه میتوانید با استفاده از یک گیتار آکوستیک نتهای مختلف را بنوازید؟ باید در نظر داشته باشید که نتی که به گوش شما میرسد، کاملا بسته به کشش سیمهای ساز شما دارد.
این کشش و طول سیم در واقع نکته ای است که مکانیزم کلی این ساز را تشکیل میدهد. هنگامی که شما ساز خود را کوک میکنید، در واقع سیمهای این ساز را میکشید و این نکته باعث میشود تا کشش سیم بیشتر بشود و همین نکته باعث ایجاد صدا میشود.
در نظر داشته باشید که هنگامی که یکی از فرتهایی که بر روی فرت بورد ساز خود وجود دارد را نیز نگه میدارید، در واقع طول و کشش سیم را تغییر میدهید و همین نکته باعث میشود تا بتوانید نتهای مختلف را با استفاده از ساز خود بنوازید.
گیتارهای آکوستیک الکتریک
یکی از اهدافی که تولید کنندگان گیتار و نوازندگان آن را دنبال میکنند، این است که راههایی را پیدا کنند تا به وسیله آن بتوانند بلندی صدای ساز خود را افزایش بدهند و به راحتی در کنسرتها به اجرای قطعات مورد نظر خود بپردازند.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: خواننده های زن خارجی
استفاده از سیستمهای تشدید صدا یا سیستمهای الکترونیکی آمپلی فایری، از جمله محبوبترین اختراعاتی بود که برای ساز گیتار صورت گرفت و در سال ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، از پیکاپهای مختلف برای ساخت گیتارهای آکوستیک الکتریک استفاده شده تا نوازنده بتواند صدای بلندتری را از ساز خود دریافت کند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله آموزش تئوری موسیقی را بخوانید.
این نوع گیتارها، در واقع به اسم گیتارهای Hollow Body و یا Semi Hollow Body نیز مشهور هستند. اگر این سازها را به آمپلی فایر و یا کارت صدای خود متصل نکنید، میتوانید صدایی شبیه به صدای گیتارهای آکوستیک را دریافت کنید. اما میتوانید با اتصال این گیتارها به ستاپهای مختلف، صداهای منحصر به فرد و مختلفی را تهیه کنید.
گیتارهای الکتریک
گیتار فلامنکو
سبک موسیقی فلامنکو که ریشه در موسیقی اصیل اسپانیایی دارد، در آغاز فقط رقص و آواز بود و گیتار فقط نقش همراهی کننده داشت. تا اینکه کم کم در اوایل قرن دهم گیتار نقش اصلی و تاثیر گذاری در سبک فلامنکو پیدا کرد. و حتی بعدها قطعات بی کلام گیتار فلامنکو ساخته شد. موسیقی فلامنکو الهام گرفته از فرهنگهای مختلف موجود در سده های ۸ تا ۱۵ در آندلس (منطقه ای در جنوب اسپانیا) می باشد که براستی هنر شگفت انگیزی را به دنیا معرفی کرد. از بزرگان معاصر گیتار فلامنکو می توان به پاکو دلوسیا، اتمار لیبرت، گروه چیپسی کینگز و آرمیک گیتاریست ایرانی اشاره نمود.در نواختن گیتار به سبک فلامنکو که یک سبک گیتار اسپانیش است، تمام ۴ انگشت راست (اگر راست دست هستید)، به سیم ها ضربه می زنند و تکنیکهای ریتم نوازی بسیار زیبایی مثل راسگوادو در این سبک وجود دارند.
نوع دیگری از گیتار که طرفداران بسیار زیادی دارد، گیتارهای الکتریک است که شامل پیکاپهای مخصوص و همچنین بدنههای یک تکه یا Solid میشود که هیچ حفره ای برای آنها در نظر گرفته نشده است. اما نحوه عملکرد این سازها به چه شکلی است؟ همان طور که در قسمت اول به آن اشاره کردیم، با ارتعاش سیمها، میتوانید صداهای مختلفی را از گیتار خود دریافت کنید.
پیکاپهایی که برای گیتارهای الکتریک استفاده میشوند، پیکاپهایی هستند که در داخل آنها از مگنتهای الکترومغناطیسی استفاده شده است که با استفاده از سیم پیچها و ساخت میدانهای الکتریکی ساخته شده اند.
هنگامی که سیم گیتارهای الکتریک (که از متریالهایی همانند استیل، کبالت و نیکل ساخته میشود) ارتعاش میکند، فرکانسهای تولید شده توسط این سیم توسط این میدان مغناطیسی جذب میشود و به شکل سیگنال الکتریکی در میآید. سپس میتوانید با متصل کردن یک کابل به گیتار خود و اتصال آن به آمپلی فایرهای مختلف، صداهای گوناگونی را در اختیار داشته باشید.
گیتار پاپ
موسیقی پاپ یا pop گرفته شده از کلمه popular به معنی محبوب و مردمی می باشد. در این موسیقی احساسات، بصورت کاملا ساده و صمیمی به مخاطب انتقال داده میشود و معمولا همراه با آواز است. رمز موفقیت گیتار پاپ در همین مردمی بودن و احساس نزدیکی کردن است. درواقع نمیتوان برای گیتار پاپ یا کلا موسیقی پاپ شخصیت و تکنیک خاصی قائل شد. چراکه نوازنده در هر سبکی از موسیقی که فعالیت کند با کمی دقت و انعطاف پذیری میتواند اثری مردمی و باب دل عموم مردم ارائه دهد.در گیتار پاپ میتوان هم با انگشت بر سیم ها ضربه زد هم با پیک یا مضراب. ریتم نوازی و آواز خواندن همراه با گیتار در این سبک بسیار اهمیت دارد.
سخن پایانی
شما در این مقاله با گیتار آشنا شدید. همچنین از انواع آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
شما میتوانید با مقایسۀ انواع مدلها و شنیدن صدای آنها، هدف و علاقۀ خود برای نوازندگی و همچنین بودجۀ در نظر گرفته شده برای خرید ساز، گیتار مرد نظر خود را انتخاب کنید.
معمولا هنرجویان بعد از یک دوره گذراندن ارف(البته به دلخواه) می توانند به کلاس گیتار بروند.حدود سن مناسب برای شروع آموزش گیتار ۶ سالگی است تا هنرجو توانایی خواندن نتها و از طرفی قدرت مهار گیتار در دست را داشته باشد.ضمن اینکه بهتر است برای هنرجویان با سن پایین کلاسها به نوعی برگزار شود که باعث خستگی و دلزدگی هنرجو از گیتار نشود که این کار را استاد می تواند به کمک آموزش آهنگ در کنار نت خوانی و تمرین برای هنرجویان انجام دهد.