هر سبک موسیقی، سازهای خاص خود را می‌طلبد. در این نوشته با سازهایی آشنا می‌شویم که در سبک جاز به کار می‌روند. موسیقی جاز یکی از مهم ترین سبک های موسیقی است که در آن از سازهای مختلفی استفاده می شود. هر سبک خاصی از موسیقی، باید از سازهای مخصوص به خود استفاده کند تا کارایی لازم را داشته باشد. به طور کلی در موسیقی ساز انواع سازهای هارمونیک و ملودیک استفاده می شود. در موسیقی جاز از سازهای ریتمیک، ملودیک و هارمونیک استفاده می‌شود. در ادامه به مهم‌ترین سازهای جاز اشاره می‌کنیم. در موسیقی جاز سازهای بادی نقشی اساسی دارند و در آغاز پیدایش این سبک فقط از این سازها استفاده می‌شد. اما به‌تدریج سازهای دیگری هم روی کار آمد و امروزه در یک گروه موسیقی جاز پیانو، گیتار و… را نیز در کنار سازهای دیگر می‌بینیم.
فهرست مطالب
معرفی سازها در موسیقی جاز
همانطور که قبلا هم به آن اشاره کردیم، تعداد زیادی از سازها در موسیقی جاز به کار می روند که هر کدام از آن ها دارای جایگاه ویژه خود هستند. در ادامه بخشی از مهم‌ترین سازهای جاز را معرفی خواهیم کرد. درباره موسیقی جاز مدال چیست؟ بیشتر بخوانید.
ترومپت
ترومپت بیش از هر ساز دیگری با موسیقی جاز آمیخته است. این ساز از اوایل شکل‌گیری موسیقی جاز تا امروز یک ساز اصلی در این سبک از موسیقی بوده است. ترومپت جزء سازهای بادی برنجی است.
این سازها قدرت صوتی بالایی دارند و صدای آن‌ها از طریق ارتعاش لب‌های نوازنده تولید می‌شود. ساز ترومپت به‌واسطهٔ صدای درخشانش همواره یک ساز اصلی در موسیقی جاز بوده است.
ساز کرنت
کرنت یکی دیگر از سازهای جاز است که از لحاظ ظاهری شباهت بسیار زیادی به ترومپت دارد. صدای تولید شده توسط این ساز لطیف تر است که به همین علت در موسیقی های لطیف از آن به صورت ویژه استفاده می شود. این ساز در واقع یک ویولن بادی برنجی است و برای نواختن آن باید مهارت خاصی داشته باشید.
- بیشتر بدانید: تفاوت موسیقی جاز و موسیقی راک
در صورتی که نوازنده حرفه ای باشد می تواند صدای زیبا و آواز مانند از آن خارج کند. در برخی از شرایط از ساز کرنت به جای ترومپت استفاده می شود که تشخیص این موضوع بر عهده استاد ساز می باشد.
ساکسوفون
ساکسوفون از زنده‌ترین سازهای جاز است و به‌واسطهٔ صدای انعطاف‌پذیرش از ابتدای تولد موسیقی جاز تاکنون در آن حضور پررنگی داشته است. ساکسوفون یک ساز تک‌صدا است که در یک زمان فقط می‌تواند یک نت تولید کند. کاربرد آن اجرای ملودی یا قطعه اصلی است و به‌صورت تک‌نوازی هم اجرا می‌شود.
این ساز هم در موسیقی کلاسیک، هم در جاز و هم در پاپ به‌کار می‌رود. در موسیقی جاز معمولا از دهان‌گیر متفاوتی در سر ساکسوفون استفاده می‌کنند که صدای آن را به این سبک موسیقی شبیه‌تر می‌کند. در این سبک موسیقی ساکسوفون‌های آلتو و تنور کاربرد بیشتری دارند.
ترومبون
ترومبون مثل ترومپت از سازهای بادی برنجی است. این ساز از همان ابتدا در موسیقی جاز حضور داشت. این ساز در سبک سویینگ یک جزء ضروری بود اما با ظهور بی‌باپ به‌تدریج کمتر از آن استفاده شد. ساز ترومبون به‌واسطهٔ قدرت و صدای خاصی که دارد در سبک‌های زیادی استفاده می‌شود.
سازهای ترومپت، ساکسوفون، ترومبون و کلارینت در موسیقی جاز وظیفهٔ نواختن ملودی را برعهده دارند و سازهایی مثل پیانو، گیتار و درامز سازهای همراهی‌کننده و مسئول ریتم‌اند، یعنی نقش اصلی‌شان همراهی و حمایت از نوازندگان این سازهای بادی است، اگرچه ممکن است به‌صورت تک‌نوازی و بداهه‌نوازی نیز اجرا شوند.
پیانو در جاز
پیانو در قسمت ریتم جاز سازی چندکاره است و به‌واسطهٔ قابلیت‌های ملودیک و هارمونیک خود از ابتدای شکل‌گیری موسیقی جاز از سازهای اصلی آن بود. این ساز در کنار گیتار نقش مهمی در همراهی گروه‌های جاز ایفا می‌کنند. سازهای هارمونیک سازهایی هستند که می‌توانند همزمان دو یا چند صدا تولید کنند. پیانو با داشتن قابلیت‌های هارمونیک زیاد و توانایی ایجاد صدای ملایم و صدای قدرتمند می‌تواند هم در قا‌لب تک‌نوازی و هم به‌عنوان ساز همراهی‌کننده استفاده شود.
هماهنگی گیتار و پیانو در اجرای موسیقی جاز اهمیت بسیاری دارد و نوازنده برای اینکه حس موسیقی جاز را به مخاطب القا کند باید به روش‌های هماهنگ شدن این دو ساز تسلط کافی داشته باشد. مسئولیت اصلی پیانیست این است که آکوردها را به‌شیوه‌ای زنده و ریتمیک بنوازد.
گیتار
در اوایل شکل‌گیری موسیقی جاز، از گیتار آکوستیک استفاده می‌شد، اما امروزه بیشتر حضور گیتار الکتریک را در این موسیقی می‌بینیم. گیتار هم می‌تواند به‌عنوان ساز تک‌نوازی یا ساز همراهی‌کننده در موسیقی جاز اجرا شود. گیتاریست‌ها در جاز معمولا از گیتار هالوبادی به‌خاطر صدای تمیزی که دارد استفاده می‌کنند.
درامز
درام ست در بخش ریتم موسیقی جاز اهمیت زیادی دارد و مثل موتوری است که گروه را هدایت می‌کند. درام‌ست که معمولا از سازهای کو‌به‌ای زیادی تشکیل شده است، در موسیقی جاز از سازهای کمتری استفاده می‌کند. طبل اسنیر با استیک نواخته می‌شود و صدای تیزی دارد.
در کناره‌های ست معمولا یک سنج کرش قرار دارد که لحظه‌های اوج را قطع می‌کند و یک سنج راید که برای رنگ بخشیدن به صدای کلی به‌طور پیوسته نواخته می‌شود.
کنترباس (دوبل باس)
در ابتدای تولد موسیقی جاز در نیوارلئان، انجمن‌های سیاهپوست در نوازندگی خود از ساکسوفون باس استفاده می‌کردند. با ورود موسیقی جاز به بارها و کلاب‌ها، ساکسوفون باس جای خود را به کنترباس داد.
این ساز که در بین سازهای زهی آرشه‌ای بم‌ترین صدا را دارد، در موسیقی کلاسیک هم استفاده می‌شود و در سبک‌های دیگری غیر از جاز نیز کاربرد دارد. در موسیقی جاز برای نواختن این ساز دیگر از آرشه استفاده نمی‌شود و آن را با تکنیک پیتزیکاتو می‌نوازند.
ساز کاخن
ساز کاخن یکی از آلات موسیقی خوش صدای نوظهور کوبه ای می باشد امروزه در موسیقی پاپ و رپ ایران و جهان شناخته شده است .جز مجموعه ساز های موسیقی جاز نیز اضافه شده است
سخن پایانی
شما در این مقاله با موسیقی جاز آشنا شدید. همچنین از سازهایی که در موسیقی جاز نواخته می شود آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
از ویژگی های بارز موسیقی جاز ، بداهه نوازی است. در بسیاری از اجراهای موسیقی جاز نوازندگان در همان لحظه قطعات را در ذهن خود می‌سازند و به صورت آنی اجرا می‌کنند. این کار نیاز به مهارت و تجربه بسیار زیادی دارد که نوازندگان سیاه پوست به خوبی از پس آن بر آمده اند.
موزیسین‌های سبک جاز، اهمیت و ارزش بسیار زیادی برای حفظ فردیت خود قائل هستند. به همین خاطر شما وقتی ترومپ‌نوازی مایلز دیویس را می‌شنوید، با صدایی متفاوت از ترومپ‌نوازی لویی آرمسترانگ مواجه می‌شوید.
